درهای نیمه‌باز حوزه هنری خراسان

محسن سراجی / مدیر خلاقیت و آینده پژوه


حوزه هنری خراسان، با ظرفیت فرهنگی و هنری قابل‌توجه خود، می‌توانست نقطه اتصال و همگرایی هنرمندان و جریان‌های مختلف هنری باشد. اما واقعیت آن است که این مجموعه، به دلایل گوناگون، درهای خود را تنها به روی بخشی از جامعه هنری باز نگه داشته و از تحقق مأموریت اصلی خود یعنی ایجاد همبستگی و پویایی در میان تمام هنرمندان بازمانده است.
یکی از مشکلات اصلی، نبود توجه کافی به همگرایی و ارتباط با همه طیف‌های هنرمندان است. حوزه هنری خراسان به جای آنکه فضایی فراگیر برای تمام جریان‌های فکری و هنری باشد، بیشتر به حلقه‌ای محدود تبدیل شده که ورود به آن تنها برای گروه خاصی ممکن است. این عدم تعامل، بسیاری از هنرمندان مستقل یا جریان‌های نوآور را از همکاری با حوزه هنری دور کرده و منجر به شکل‌گیری شکاف‌های عمیق در جامعه هنری استان شده است.
حضور تیم‌های کارشناسی سنتی و ناکارآمد در ساختار حوزه هنری نیز یکی دیگر از موانع پیش‌روی این مجموعه است. این تیم‌ها، به جای همگام شدن با نیازها و تحولات هنری روز، همچنان به روش‌های قدیمی متکی هستند که نه تنها جذابیت خود را از دست داده، بلکه مانعی برای شکوفایی ایده‌های نو محسوب می‌شود. در چنین فضایی، هنرمندان جوان و خلاق کمتر تمایلی به همکاری با حوزه هنری پیدا می‌کنند.
یکی از موضوعات مهم دیگر، عدم توجه به نسل زد است. این نسل که با ویژگی‌هایی چون خلاقیت، علاقه به تکنولوژی‌های نوین، و رویکردهای غیرسنتی شناخته می‌شود، به ندرت در برنامه‌ها و سیاست‌گذاری‌های حوزه هنری دیده می‌شود. عدم ایجاد فرصت برای تعامل این نسل با هنر، نه تنها به ضعف در پرورش استعدادهای جدید منجر شده، بلکه باعث فاصله‌گیری بیشتر جوانان از این نهاد فرهنگی شده است.
در نهایت، نبود گفتمان مؤثر با رسانه‌ها، ضعف دیگری است که حوزه هنری خراسان با آن روبه‌روست. این مجموعه، به رغم برخورداری از پتانسیل‌های فراوان، نتوانسته است از رسانه‌ها به عنوان ابزاری برای معرفی آثار و رویدادها یا ایجاد تعامل با جامعه استفاده کند.
اگر حوزه هنری خراسان بخواهد از درهای نیمه‌باز خود فراتر برود، باید سیاست‌های فراگیرتری اتخاذ کند، تیم‌های کارشناسی خود را نوسازی کند، به نسل زد میدان دهد، و از رسانه‌ها برای ارتباط مؤثر با جامعه بهره‌مند شود. تنها در این صورت است که می‌توان امید داشت این مجموعه به جایگاهی واقعی و مؤثر در هنر خراسان دست یابد.

مقالات

صنایع خلاق؛ بنیان‌های مفهومی و کارکردی در ساختار اقتصاد خلاق

بر اساس تعاریف سازمان یونسکو و کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (UNCTAD)، صنایع خلاق مجموعه‌ای از فعالیت‌های اقتصادی هستند که ریشه در خلاقیت فردی و مهارت دارند و از طریق تولید و بهره‌برداری از دارایی‌های فکری، هم ارزش فرهنگی و هم ارزش اقتصادی ایجاد می‌کنند.

زیباسازی شهری در مشهد؛ میان سیاست‌زدگی و خلا نهادی

تأسیس سازمان زیباسازی شهرداری مشهد، نه‌تنها می‌تواند با تمرکز وظایف و منابع، ساختار حکمرانی شهری را در حوزه سیما و منظر ارتقا دهد، بلکه به‌عنوان نهاد سیاست‌گذار، ناظر و بهره‌بردار صنایع خلاق هنری، زمینه را برای مشارکت هنرمندان، معماران، طراحان و گروه‌های مردمی در تولید محتوای بصری و محیطی شهر فراهم می‌کند.

استقبال از کدام بهار!

"استقبال از بهار" در مشهد بدون استراتژی مدون، شفافیت و رویکرد مردم‌محور تنها ظاهری فریبنده است و به نتیجه‌ای پایدار منجر نمی‌شود.

گرافیتی! بودن یا نبودن، مسئله این است!

گرافیتی در ایران با مشکلات قانونی، گفتمان محدود و شناخت ناکافی روبه‌روست و نیاز به حمایت ساختاری و قانونی دارد.